Pelvik taban kasları kadınlarda mesaneyi, bağırsakları, uterusu ve erkeklerde prostat bezini destekler. Sonuç olarak, pelvik taban kaslarının işlevsizliği bu organların düzgün çalışmasını engeller. Aynı zamanda bu organların bozuklukları, pelvik taban kaslarının işlev bozukluğuna yol açar.
Pelvik taban rehabilitasyonu, pelvik tabanın kas fonksiyonunu optimize etmeyi amaçlayan bir tedavidir. Rehabilitasyonun amacı, kasların dengeli ve koordineli çalışmasını sağlamaktır. Bu alanda terapistler tarafından kullanılan yöntemdir.
Kadınlarda pelvik taban kasları hamilelik, doğum ve menopoz sırasında etkilenir. Erkeklerde prostat sorunları pelvik taban bozukluklarına neden olur. Ayrıca karın ameliyatı – cinsel organlar, fazla kilolar, kronik öksürüğe neden olan hastalıklar da pelvik taban sorunlarına neden olabilir. Bu aşamalarda pelvik taban rehabilitasyonu, ortaya çıkan rahatsızlıklara bağlı sorunların giderilmesine yardımcı olur.
Pelvik Taban Kaslarının Yeniden Eğitiminin Faydaları Nelerdir?
Pelvik taban rehabilitasyonu fonksiyonlarının düzenlenmesini sağlar. Pelvik taban bölgesine dolaşımı artırr. Bel, kalça ve solunum fonksiyonlarını düzenler. İdrar ve dışkı fonksiyonlarını düzenler. Cinsel rahatsızlıklardan kurtulmaya yardımcı olur. Yaşam kalitesini arttırır.
Pelvik Taban Rehabilitasyonunun Uygulama Alanları Nelerdir?
Sık idrara çıkma: Günde 7 defadan fazla idrara çıkmak normal değildir ve tedavi gerektirir. İnkontinans: Bu, idrar veya dışkı üzerinde hiçbir kontrolün olmaması anlamına gelir. Öksürürken, gülerken, hapşırırken veya egzersiz yaparken idrar veya dışkı kaçırmak normal değildir.
İdrar/dışkı yapmada zorluk: İdrar yaparken tam bir rahatlama hissetmemek, tok hissetmek, bağırsak hareketlerinin tam olmaması anlamına gelir. Ayrıca uzun süreli eforla tahliye ve tahliye sırasında ağrı hissetmek normal değildir.
Gece enürezisi; Çocukların 5 yaşından sonra gece enürezisi olması normal değildir. Kabızlık; Haftada 3 defadan daha az bağırsak hareketine sahip olmak kabızlık belirtisidir. Bağırsak hareketleri sırasında ağrı, dışkıyı tamamen çıkaramama ve efor, diğer kabızlık belirtileridir. Kronik pelvik ağrı; Alt karın, bel, kalça ve cinsel organlarda olan ağrıdır. Bunun nedeni bölgedeki kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları olabilir. Sistit, ağrılı adet görmenin yaygın bir durumudur.
Pelvik Taban Rehabilitasyonu Kimler İçin Kullanılır?
Pelvik taban rehabilitasyonu sorunu olan tüm hastalara pelvik taban rehabilitasyonu uygulanabilir. Kadınlar, erkekler ve çocuklar için kullanılan yöntemler birbirinden farklıdır. Yaş, cinsiyet ve tıbbi duruma göre uygun yöntemler belirlenir ve tedavisi yapılır. Nörolojik bozukluğu olan hastalar da tedaviden fayda görür. Pelvik taban rehabilitasyonu uygulamaları bu sorunları ortadan kaldırmaya yardımcı olur; Fiziksel tıp ve rehabilitasyon, kadın hastalıkları ve doğum, üroloji ve fizik tedavi uzmanlarını içeren multidisipliner bir ekip yaklaşımı ile planlama yapmak önemlidir.
Bireysel olarak planlanmış uygulamalardan olumlu sonuçlar alınmaktadır. Vücudun alt kısmında yer alan ve pelvik olarak bilinen kemikli yapıda yer alan pelvik tabanın rehabilitasyonu; Mesane, rahim, kalın bağırsak gibi organların tabanında yer alan kas ve bağ dokusundaki bozulmaları düzeltmeye ve bu organları hamak gibi desteklemeye yönelik teknikleri içerir.
Pelvik Taban Disfonksiyonu Kimlerde Görülür?
Özellikle kadınlarda gebelik, doğum ve menopoz sonrası pelvik taban disfonksiyonu görülmektedir. Erkeklerde prostat sorunlarına bağlı olarak ve karın ameliyatları yapıldıktan sonra işlev bozukluğu ortaya çıkabilir.
Pelvik Taban Disfonksiyonuna Ne Sebep Olur?
Pelvik taban disfonksiyonunun belirtileri; Sık idrara çıkma, geceleri sık idrara çıkma, noktüri, öksürme, hapşırma gibi dürtü tipi inkontinans, ani idrara çıkma, kabızlık ve dışkılama yani dışkılama sonrası tam gevşeme, cinsel işlev bozukluğu ve kronik pelvik ağrı durumları görülür. Tüm bu sonuçlar yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Hapşırma ve egzersiz gibi efor sırasında idrar kaçırma stres üriner inkontinans olarak bilinir. Acil idrara çıkma ve idrar kaçırma İnkontinans, her iki tip inkontinans ile karıştırılır.
- Kronik pelvik ağrısı olan hastalarda
- Dismenore (dismenore) olan kişilerde
- Disparonisi olan kişiler, yani ağrılı cinsel ilişki
- Endometriozisli hastalarda
- Cinsel işlev bozukluğu ve orgazm bozukluğu olan hastalarda
- Erken evrelerde pelvik organ sarkması, yani rahim sarkması durumunda
- İlerlemiş pelvik organ sarkması yani rahim sarkması olan ve ameliyat olamayacak durumda olan hastalarda
- Hamilelik ve doğum sonrası iyileşme gibi durumlarda görülür.
Sağlıklı bir pelvik tabanda kaslar aktif olarak yer alır. Tedavide kullanılan tüm fiziksel tıp ve rehabilitasyon uygulamaları, pelvik taban fonksiyonlarını mümkün olan en üst düzeye çıkarmayı amaçlar.
Pelvik Taban Rehabilitasyonunda Kullanılan Yöntemler
Pelvik taban rehabilitasyonu için kullanılan yöntemler şunlardır;
- Pelvik taban kas egzersizleri
- Pelvik taban güçlendirme egzersiz programı (Kegel egzersizleri)
- Biofeedback uygulaması
- Vajinal koni
- Elektromanyetik terapi
- Elektriksel uyarım
- Tibial sinirin uyarılması
- Serbest Miyofasyal
- Kegel egzersizleri
Kuvvet antrenmanı, bir pelvik taban rehabilitasyon programının en önemli yönlerinden biridir. Bu egzersizlerin en ünlüsü kegel egzersizidir.
Kegel egzersizleri, pelvik taban kaslarını etkin kullanmayı öğrenmede ve farkındalığı arttırmada büyük önem taşır. Kegel egzersizleri her probleme ve her lokasyona uygun değildir, bu nedenle bir egzersiz planı yapmak hastaya kalmıştır. Pelvik taban arka ve ön kaslarında gerginlik ve ağrı varsa veya aşırı çalışıyorsa kasların ilk gevşemesinden sonra kuvvet antrenmanı ve kuvvetlendirme egzersizlerine başlanmalıdır.
Pelvik taban, mesane, rektum ve pelvis adı verilen pelvisteki üreme organlarını destekleyen bir dizi kas, bağ ve fasyadan oluşan hamak şeklindeki bir yapıdır. Bu hamak benzeri yapı, pelvik organları, omurgayı ve pelvik kuşağı destekler. Pelvik taban kasları buradaki organları destekler ve buradaki yapıların fonksiyonel olarak işlev görmesini sağlar. İdrar yapma, dışkılama, cinsel işlev ve postural stabilite ile ilgilidir.
Bu işlevler, pelvik taban kaslarının kasılması ve gevşemesi ile gerçekleştirilir. Sağlıklı bir dolaşım sisteminde idrara çıkma ve dışkılama, doğum, cinsel ilişki, kas istirahati ve kan akışının devamı, hepsi pelvik taban kaslarının gevşeme yeteneğinden kaynaklanır. Pelvik taban kaslarının kasılma yeteneği, postürü stabilize etmek, pelvik organları desteklemek ve kendi kendini kontrol etmek için gereklidir. Sağlıklı bir pelvik taban, bu gerilimlerin ve gevşemelerin tam olarak karşılanmasını gerektirir.
Pelvik Taban Kas Rehabilitasyonu Neye Yarar?
Pelvik taban kas optimizasyonu ve rehabilitasyonu pelvik taban kas rehabilitasyonuna yöneliktir. Pelvik taban kas rehabilitasyonu, kasların fonksiyonlarını dengeli ve koordineli bir şekilde gerçekleştirmelerini sağlar. Rehabilitasyon, bölgeye kan akışını arttırır ve pelvik taban, bel, kalça eklemleri ve diğerleri ile ilişkili ağrıları hafifletir.
Pelvik taban kasları, bir hamak gibi pelvis olarak da adlandırılan pelvik tabanı çevreleyen bir grup kastır. Bu kaslar, kadın üretral açıklığı, anal açıklığı ve vajinal açıklığı etrafında bir halka gibi halkalar ve idrar ve kaka kontrolünden sorumludur.
Pelvik taban kasları ayrıca mesane, rahim (kadınlarda) ve rektum (bağırsağın pelvisteki son kısmı) gibi organları da destekler. Pelvik taban kasları, sağlıklı idrara çıkma ve dışkılama, kasılması gerektiğinde kasılması ve gerektiğinde gevşemesini sağlayacak kadar güçlü ve esnek olmalıdır. Bu kasların işlevi çeşitli nedenlerle bozulduğunda çocukta idrar kaçırma, aralıklı idrara çıkma, idrara çıkmada güçlük, gün içinde daha fazla (7 defadan fazla) veya daha az sıklıkta (3 defadan az) idrar yapma veya kabızlık görülebilir.
Terim, çeşitli nedenlerle pelvik taban kaslarının yeniden çalışmasına yardımcı olan tüm tedavileri özetler. İşeme ve dışkılama sırasında pelvik taban kaslarının gevşemesi, üretra ve anüsün açılması; mesane ve bağırsakların dolma aşamasında, işeme ve dışkılamanın oluşmasını önlemek için kasılması gerekir. Pelvik taban kaslarının bu işlevi çeşitli nedenlerle bozulursa;
Pelvik taban kasları kasılması gereken yerde gevşekse veya olması gerektiği zaman kasılıyorsa, dışkı veya idrarı tutacak gücü yok veya aşırı idrara çıkma veya dışkılamada sorun yaşanır. Ayrıca sinirlilik, çocuklarda idrar kaçırma, idrarı tam çıkaramama, sık idrara çıkma, iyi yapılmadığında idrara çıkma zorluğu yaşanır.
Kas zayıflığını tersine çevirebilecek hiçbir ilaç yoktur. Pelvik taban rehabilitasyonu aşırı kasılmış kasları gevşetmek, zayıf kasları güçlendirmek, pelvik taban kaslarını normal işlevine döndürmek ve idrar kaçırma, idrar fonksiyon bozukluğu ve dışkı kaçırma gibi durumları tedavi etmek için çeşitli kullanımları vardır.
Alanında uzman kişiler tarafından teşhis konulan kişilere fizik tedavi uzmanları tarafından pelvik taban rehabilitasyonu yapılıyor.
Pelvik Taban Rehabilitasyonunun Kullanım Alanları Nelerdir?
Pelvik taban rehabilitasyonu başlamadan önce hasta doktor tarafından detaylı muayene edilecek ve işeme testleri, ultrason, idrar ve kan tahlili gibi tetkikler istenecektir. Daha sonra çocuğun ve ailesinin ayrıntılı bir tıbbi öyküsü alınır ve işeme ve kaka yapma davranışını belirlemek için doldurulması için bir form verilir.
Doktorları tarafından pelvik taban fizik tedavi seansı başlatmaya karar verilen hastalar daha sonra bir fizyoterapist tarafından kas fonksiyon durumları ile ilgili olarak değerlendirilir. Bu değerlendirme, hem pelvik taban kaslarının hem de vücuttaki pelvik taban kas fonksiyonunu etkileyebilecek diğer ilgili kasların ayrıntılı bir değerlendirmesini içerir.
Bir kişinin pelvik taban kaslarını etkileyebilecek duruş bozukluklarını belirlemek için kişinin düzgün nefes alıp almadığını değerlendirmek için bir spinal analiz yapılır. Pelvik taban kas değerlendirmesi, EMG biofeedback adı verilen bir cihaz kullanılarak anüsün etrafına yerleştirilen yapışkan, yapışkan benzeri elektrotlar aracılığıyla gerçekleştirilir. Değerlendirme sonucunda kasların zayıf mı yoksa gergin mi olduğu belirlenir. Değerlendirme sonuçlarına göre kişiye özel bir tedavi planı oluşturulacaktır.